Od 1 stycznia 2024 r. wchodzi w życie nowe świadczenie wspierające dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Kto może je otrzymać i jakie warunki trzeba spełnić? Sprawdziliśmy.
Przyznawane ono będzie na podstawie Ustawy z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r., poz. 1429). Ten akt prawny w art. 43 ust. 3 uchyla art. 16a Ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023 poz. 390), który reguluje zasady przyznawania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Dorosła osoba, która uzyska orzeczenie o stopniu niepełnosprawności po nowym roku, będzie mogła ubiegać się o świadczenie wspierające. Natomiast jej opiekun nie będzie już mógł skorzystać ze specjalnego zasiłku, ponieważ przepis regulujący tę kwestię przestanie obowiązywać z końcem 2023 roku. Wyjątek będzie dotyczył osób, które najpóźniej do końca br. uzyskają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wraz ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji – na zasadzie praw nabytych (art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym). Drugi wyjątek będzie dotyczył sytuacji, gdy osobie z niepełnosprawnością zostanie wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, będące kontynuacją poprzedniego (wtedy trzeba bowiem składać nowy wniosek o specjalny zasiłek opiekuńczy). Ponadto, specjalny zasiłek opiekuńczy jest przyznawany na okres zasiłkowy trwający od 1 listopada danego roku do 30 października roku następnego. Decyzje w sprawie przyznania specjalnego zasiłku od 1 listopada br. będą więc wygasać 30 października 2024 r., ale opiekun będzie mógł odnowić uprawnienie do tej formy wsparcia na kolejny okres, o ile złoży wniosek w ciągu trzech miesięcy. Przypomnieć należy, że specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli: – nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub – rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności. Wysokość zasiłku wynosi 620 zł miesięcznie i uzależniona jest od spełnienia kryterium dochodowego, który wynosi 764 zł netto miesięcznie na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy.
Tomasz Tokarczyk. Pracownik Federacji FOSa. Prowadzi doradztwo z zakresu praw osób z niepełnosprawnościami.