Temat praktykowania uważności zyskuje ostatnio na popularności. W dzisiejszym szybkim tempie życia wielu ludzi doświadcza chronicznego stresu i przeciążenia informacjami. Jak zadbać o siebie i czym jest uważność? Dla „Generacji” pisze Paulina Pupiałło. Wywiad ukaże się w najnowszym numerze.
W społeczeństwie rośnie świadomość znaczenia dbania o zdrowie psychiczne, a uważność oferuje praktyczne narzędzia do radzenia sobie z tymi wyzwaniami. Uważność stała się integralną częścią współczesnych trendów zdrowego stylu życia, obok zdrowego odżywiania, aktywności fizycznej i dbania o kondycję psychiczną.
Czym właściwie jest więc ta „uważność”?
Uważność, w psychologicznym rozumieniu, odnosi się do świadomego skupiania uwagi na chwili obecnej. To umiejętność bycia zaangażowanym w „tu i teraz”. Jej wartość psychologiczna jest wielowymiarowa. Uważność pomaga przede wszystkim w redukowaniu poziomu stresu poprzez przywołanie własnych myśli do bieżącego momentu, zamiast zastanawianiu się nad przeszłością lub zamartwianiu o przyszłość. Regularne praktykowanie uważności może prowadzić do poprawy zdolność koncentracji uwagi oraz efektywności w codziennych zadaniach. Proces ten wspomaga również zdolność obserwacji i akceptacji własnych emocji bez ich oceniania, co korzystnie wpływa na rozumienie i radzenie sobie z występującymi, zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi, emocjami. Nad istotnością uważności prowadzone są liczne badanie, których wyniki sugerują, że regularne praktykowanie może pomóc także w zmniejszeniu objawów depresyjnych czy lękowych. Ponadto, może korzystnie wpływać na sen, pomagając w relaksacji i redukcji aktywności umysłowej przed snem. Przekłada się to na lepsze samopoczucie w ciągu dnia i pełniejsze doświadczanie chwil obecnych. Pełna obecność może przyczyniać się do lepszych relacji z innymi, poprzez bardziej świadome słuchanie i rozumienie. Osoby praktykujące uważność często cechują się lepiej rozwiniętą zdolnością samoregulacji, co przyczynia się również do lepszego funkcjonowania psychologicznego. Praktykowanie uważności może przybierać różnorodne formy, ale podstawowy cel jest wspólny- skupić się na obecnej chwili, bez oceniania jej. Do znanych technik uważności możemy zaliczyć skupienie na oddechu, skanowanie ciała, medytację, obserwację zmysłów w danych sytuacjach czy nawet spacer z pełną uwagą na otaczający świat. Warto pamiętać, że w przypadku uważności, szczególnie istotna jest regularna praktyka, nawet przez kilka minut dziennie. Jest to proces, który rozwija się stopniowo, a kluczem do uzyskania pożądanych efektów jest cierpliwość. W trakcie regularnej praktyki zauważysz, jak rozwija się większa świadomość codzienności, co zaowocuje skuteczniejszym radzeniem sobie z codziennymi wyzwaniami życia.
Jak zadbać o siebie? Proponujemy ćwiczenie: skanowanie ciała: zamknij oczy
i skoncentruj się na poszczególnych częściach ciała, zaczynając od stóp i stopniowo podnosząc się ku górze. Skup się na odczuciach w tej części ciała, zauważając napięcie, ciepło, zimno czy jakiekolwiek inne odczucia. Obserwuj je bez oceniania, po prostu akceptuj odczucia takie, jakie są.
Paulina Pupiałło- psycholog, psychoterapeutka psychodynamiczna (w trakcie szkolenia w ISPHS); absolwentka psychologii oraz studiów podyplomowych na kierunku psychogeriatria z animacją kulturową.